Intied bin drie buurtschoppen van Oosterwoolde zo goed as opslokt deur de ni’jbouw in et westelike pat. Iene daorvan is Nanninge; dat was indertied een kleine buurtschop bi’j de boerderi’je mit dezelde naeme (boverste foto). De boerderi’je is nog et ienige dat van de buurtschop overbleven is. In vroeger jaoren leup d’r een fietspad bi’j langes dat vanof Nanningesluus naor et dörp leup. Omreden de drie buurtschoppen zo dichte bi’j mekere liggen is indertied in Nanninge een bod plaetst mit alledrie de naemen. (Foto’s en tekst: Sietske Bloemhoff)
As echte netuurman kon Henk Jager disse mooie naeme vanzels niet ontgaon. ‘De Swelvers’ is al meer as dattig jaor de naeme van een schildersbedrief an de Stienwiekerweg in De Blesse. ‘Zwelver’ is et Stellingwarfs veur zwaluw, dat hebben jim grif wel deur. Et woord wodt in et Stellingwarfs trouwens niet mit een ‘s’ begonnen, mar krek as in et Nederlaans mit een ‘z’.
De dokementaire ‘Et Fochtelervene – van Iestied naor Wieshied’ is veur een pat in et Stellingwarfs. Dat hier veur keuzen is, wodt deur veul kenners en kiekers wardeerd. Et is ommes de tael van de streek zels, zodat et verhael zo authentiek meugelik blift. Wel is d’r zorgd veur een Nederlaanstaelige ondertiteling.
Naodat op 24 oktober ’Et Fochtelervene – van Iestied naor Wieshied’ op RTV Drenthe te zien was, zal de een ure durende dokementaore over et Fochtelervene op 1 jannewaori op Omroep Frieslaand uutzunnen wodden. Dat gebeurt dan mar liefst drie keer: morgens om negen, tien en elf ure.
Van alle aspekten die mit et Fochtelervene te maeken hadden, of nog hebben, het de stichting Stellingwarver Schrieversronte disse verhaelende dokementaire produceerd. Hoe ontston et gebied, wie woonden d’r, hoe leefden de meensken mit en op et vene en wat veraanderde d’r deur de jaoren henne. Mit disse briede opzet lat de SSR zien wat et Fochtelervene deur de ieuwen henne west is: van oergebied tot van levensbelang veur de bewoners, tot et netuurgebied van vandaege-de-dag. Antrekkelik veur de meensken in de buurt en veur bezukers van heinde en veer.
Ontstaons- en laandschopsgeschiedenis
In de film is d’r veul ommedaenken veur de ontstaons- en laandschopsgeschiedenis van et gebied. Mit naeme dr. Roy van Beek (archeoloog) en Cindy Quik (fysisch geograaf) vertellen daor over. Beide bin verbunnen an de WUR (Wageningen University & Research). Laandschopshistorikus drs. Dennis Worst van Else gaot uutgebreid in over de biezundere laandschopsgeschiedenis van et Fochtelervene.
Natuurmonumenten
Netuurlik komt in de dokementaire ok Natuurmonumenten, de beheerder van et Fochtelervene, an et woord. Koördinater en boswaachter Martin Snip vertelt over de beheerplannen veur now en laeter, mar ok over de laandschoppelike weerde van et Fochtelervene in saemenhang mit de laandelike gebieden d’r ommetoe.
Historikus en filmmaker Thomas Rovers
Veur et schrieven van et verhael en et opnemen en regisseren van ‘Et Fochtelervene – van Iestied naor Wieshied’ zorgde historikus en filmmaeker Thomas Rovers uut Grunningen. De produktie was in hanen van Sietske Bloemhoff.
Henk Jager fietste kotleden deur Basse en kwam onder eren langs et zwembad in dat mooie plakkien. Hi’j zag ok dat et zwembad de Stellingwarver naeme ’t Tolhekke het. Vermoedelik het hier eertieds een tolhekke west, een plak waor aj’ tol betaelen mossen om veerder te meugen.
De ooldejaorsploeg van Ni’jhooltpae hiet De Takkebienders en ze weensken iederiene goeie feestdaegen! Disse ploeg jongvolk orgeniseert ieder jaor naachs mit de jaorwisseling een vuurwark bi’j mfc De Ni’je Stienze. Butendat zetten ze altied een prachtige kastboom op ’e Hoeke in et dörp bi’j et beeld Takkemaeker van beeldhouwer Hans van Coevorden. (Johan Veenstra)
