Elizabeth lest veur uut Piepmoes

Sund een posien is d’r op de facebookbladziede van de Stellingwarver Schrieversronte een ni’je aktiviteit te zien. Een aktiviteit veur kiender, en die wodt verzorgd deur Elizabeth Bergsma van Drachten, mar van vroeger uut Else.

Op elke donderdag lest Elizabeth een verhaeltien veur uut et boek In de bos van Piepmoes, dat indertied uutgeven wodde deur de Stellingwarver Schrieversronte i.s.m. de beide Stellingwarver gemienten. In et boek staon verhaelen die bedoeld binnen veur kiender van vier tot zeuven jaor, en die indertied ok verschenen in et schoelekraantien ’t Herenhoentien. De verhaelties gaon over de ondernemende Stellingwarver moes Piepmoes, die tegere mit zien kammeraoties in een mooie bos argens in Stellingwarf woont. Mar behalven kammeraoties, zoas zien buurman de molle, de gelegouw, de doeve, et roodbossien en nog veul meer ere dieren het Piepmoes ok een peer vi’janen. En dan bin de beide katten Klaos de Kaeter en Miep, et vrundinnegien van Klaos. En die beide kun de moes et leven soms knap zoer maeken. Mar gelokkig bin daor altied weer zien kammeraoden die him helpen om de katten vot te jaegen! En hoe: now, dat levert veur de kiender vaeks niet alliend spannende mar ok humoristische tefrelen op…

Elizabeth Bergsma is de laeste tied hiel aktief veur et Stellingwarfs op ‘e basisschoelen in Stellingwarf. Want al sund een een peer jaor verzorgt ze, tegere mit muzikaant Bas van Domburg, de warkwinkel ‘Stellingwarver gedichten en meziek’ veur alle groepen 5 van alle Stellingwarver schoelen. Die warkwinkel is onderdiel van et schoelebriede ‘De Veerkieker’, een vaast lesanbod binnen et onderwies waorin alle groepen ieder jaor een kulturele instelling, een museum, of een netuurinstaansie bezuken. Elke instelling zorgt, vaeks tegere mit een (beeldend) keunstener, veur een levendige en antrekkelike warkwinkel; op die wieze hebben de leerlingen weet van et kulturele arfgoed in heur leefomgeving as ze van schoele kommen. Binnen elke warkwinkel is d’r mitien ok ommedaenken veur et Stellingwarfs, in et geval van die van Elizabeth en Bas in et biezunder. Want groep 5 komt op bezuuk bi’j de Stellingwarver Schrieversronte en daor bi’j’ vanzels op een speulse en muzikaole wieze an de gang mit et schrieven in et Stellingwarfs. In et Stellingwarver tiedschrift De Ovend zal daor in et oktober- of decembernommer nog es flink ommedaenken veur wezen.

Omreden De Veerkieker vanwegens corona ok stille kwam te liggen kwam Elizabeth mit et veurstel om mit et veurlezen van Piepmoesverhaelties op Facebook toch wat veur de kiender doen te gaon. En dat idee was vanzels mitien veul enthousiasme veur! Dat sund een tal weken lest Elizabeth now elke donderdag een Piepmoesverhael veur op ‘e Facebookbladziede van de SSR. En jim moe’n daor beslist es naor luusteren en kieken, want wat dot ze as gien aander!!

Elizabeth volgde een peer jaor leden de kursus Stellingwarfs (foto: Lenus v.d. Broek)

Kunstwerf: fleurige vliegers

Iene van de aktiviteiten van de warkgroep ‘Alles rondom Tael’ (ART) van Stichting kunstwerf is et orgeniseren van een aktiviteit veur alle basisschoelen in of rondom de kienderboekeweke in oktober. Et thema van die weke was dit jaor ‘Reis mit’, en daormit wodde een speciaole ‘doe’-aktiviteit ontwikkeld. De leerlingen van alle groepen achte wodden vraogd om een vlieger te maeken, mit op, of an, die vlieger een zelsschreven verhael. An de leerlingen wodde ok vraogd om in dat verhael te vertellen waor hi’j of zi’j mit die vlieger et liefste naor toe vliegen willen zol. In et verhael mos bovendat gebruuk maekt wodden van een tal Stellingwarver woorden. Daorveur wodde an de dielnemende schoelen, behalven et deur Kunstwerf beschikber stelde ‘bouwmateriaol’, ok een hierveur speciaol saemenstelde lieste mit woorden leverd waor de leerlingen een keuze uut maeken konnen.

Mit mekeer vier schoelen deden an disse aktiviteit mit: alle vliegers mit verhaelen bin tot et aende van november te bezichtigen in de biebeltheek in Oosterwoolde, boekhaandel Bruna en bi’j de Stellingwarver Schrieversronte. De warkgroep ART bestaot uut vertegenwoordigers van disse drie instellings/bedrieven.  

Foto:Lenus v.d. Broek

Schrieversronte prissenteert lesmateriaol in Ommen

Oflopen weke hul SONT (Streektaelorgenisaosies Nedersaksisch Taelgebied) in et Carrousel in Ommen een onderwiesbi’jienkomst veur alle Nedersaksische regio’s. Et doel van de middag was om mekeer te infermeren op et gebied van et onderwies, en dan mit naeme de ontwikkeling van lesmateriaol in of over de streektael.

Een vremde tael leren

De Stellingwarver Schrieversronte was uteraord ok vertegenwoordigd. Niet alliend mit een kraom vol lesmateriaol en veul te bekieken digitale meugelikheden op een groot schaarm, mar ok mit een inleiding uut de praktiek. Daorveur zorgde Ageeth Bos uut Steggerde die vertelde over et Stellingwarfs op et Comprixkollege; dat is een akedemisch leerpunt veur cognitief telentvolle leerlingen van basisschoelen in Stellingwarf. Kiender uut groep achte van et college leren onder heur leiding et schrieven en praoten in et Stellingwarfs; veur de meersten van heur is dat een vremde tael. Veur de lessen ontwikkelde Ageeth Bos, i.s.m. de Stellingwarver Schrieversronte, een uutgebreid lessepakket, waorvan de lessen ofsleuten wodden mit een examen.

Hiemkunde en De Veerkieker

Hiel in et kot kon d’r deur Sietske Bloemhoff in Ommen nog wat verteld wodden over et schoelebriede projekt De Veerkieker, en over et speciaol ontwikkelde lesmateriaol – vaeks in de vorm van projekten – veur et vak Hiemkunde in et basisonderwies.

Materiaol uut ere gebieden

Et wodde de Stellingwarver delegaosie al gauw dudelik dat d’r in verholing mit ere gebieden in Stellingwarf veul gebeurt mit de eigen streektael in et basisonderwies. Zo bin d’r Nedersaksische gebieden waor d’r mar ien of twie keer in et jaor wat in de eigen tael uutpat wodt op ’e schoelen. In Drenthe en Grunningen gebeurt d’r dan wel aorig wat meer, mar daor is de tael niet struktureel opneumen in et lespergramme van de schoelen.

Sund in 1988 et Fries een verplicht vak wodde op ’e Friese basisschoelen gelt veur de Stellingwarver schoelen dat in plakvan et Fries et vak hiemkunde geven wodden moet, mit daorin ommedaenken veur et Stellingwarfs.   

Teniel op Heidepolle

Basisschoele Heidepolle in Wolvege sleut gister heur projekt Meertmaond – Streektaelmaond feestelik of. Dat gebeurde deur een geweldig mooi optreden van alle leerlingen van groep zesse. Die groep hadde, tegere mit heur meester, hiel hadde warkt an een Stellingwarfstaelig tenielstok, daor ze niet alliend alle rollen in speulden, mar ok zels zorgden veur et dekor en alle neudige rekwisieten. Veur et tenielspeulen kregen ze deskundige adviezen van regisseur Nelie Mulder-Winter van Wolvege. Et verhael ‘Et sprokien’, van schriever Jaap Sikkema, ok uut Wolvege, wodde speciaol veur de schoele ommewarkt tot een tenielstok deur de Stellingwarver Schrieversronte. Et tenielstok wodde  veur de schoele op film vaastelegd deur Andries van der Veen, ok uut Wolvege.

Dat et speulen en et verhael arg goed ansleugen was wel te marken an de reakties van et pebliek. Dat beston uut de leerlingen van de jongste groepen die van et begin of tot et aende van et stok zo stille weren as moesies. Een hiel groot kopmplement dus, dat nao aofloop nog es benaodrokt wodde deur Jaap Sikkema en Schrieversrontedirekteur Sietske Bloemhoff.  (Foto’s: Lenus v.d. Broek)