Verhael Sjoukje Oosterloo: VRI’J AS EEN VOEGELTIEN

‘Ik mag ok nooit wat!’ Mit een hadde slag knalt Emmie de kaemerdeure dichte, en goest al foeterende de trappe op, naor heur kaemer.

Zittende op de raand van heur bedde mokt ze: Altied as ik graeg wat wil mag et niet. Now moet ik ’t aovend van et jaordagfeest van mien liefste vrundinne al weer weet hoe vroeg thuus wezen.  Now bin’k al elf jaor en mem dot krek as bin ik nog een klein kiend. Vraog ik es wat an mem dan is et: daor bi’j’nog vusen te jong veur. Vraog ik wat an heit zegt hi’j: dat vertel ik je laeter wel aj’groot binnen. As mien meziek wat luud anstaot is et: zet je meziek es wat zaachter, daenk an de buren. Nooit mag ik zels weten hoe laete as ik op bedde gaon wil. Staot et aanrecht vol schottels is et: gao ie even schottelwasken, Emmie, wiels ik daor hielendal gien nocht an heb. Zit ik es lekker mit mien koptillefoon op en mit de bienen op taofel, wodt d’r votdaolik weer zegd: voeten van taofel!

Op schoele is et al krekkengeliek. Daor mag ik niet zonder te vraogen de klasse uutlopen en et mobieltien mag niet anstaon. Op et schoeleplein fietsen mag ok al niet, en in et schoft meugen we gieniens van et plein ofgaon.

Opstaandig foetert ze hadde-op: ‘We wonen hier toch in een vri’j laand, ik wil zels weten wat ik doe, ik wil vri’j wezen. Ik vuul me opsleuten as een voegel in zien kouwe.’

Kwaod op iederiene, en ok op heurzels, kikt ze bremstig heur kaemertien rond. Heur oge vaalt op et boek over Anne Frank. Ze het et kotleden op heur jaordag kregen van heit en mem. Emmie slat et eupen, blaedert d’r wat in omme en begint zomar op een bladziede te lezen.

            Mien zenen bin ik altied lange niet de baos, meerstal zundags vuul ik me dr hiel ellendig an toe. Dan is de stemming drokkend, slaoperig en loodzwaor. Buten heur ie geen voegel zingen. Een doodse en benauwde stilte hangt over alles henne, en dit zwaore beklemt me as mos ik mit naor een diepe onderwereld. Ik heb dan et gevuul as een zangvoegel, die in volslegen duuster de hieltied tegen de tralies van zien vusen te nauwe kouwe anvligt.

Naor buten, locht en lachen…’ raost et dan in mij. Ik geef gieniens meer antwoord, gao op de divan liggen en slaop om de tied te kotten.

Geleuf me, aj aanderhalf jaor opsleuten zitten, dan kan et je op sommige daegen wel es tevule wodden. Alle rechtveerdighied en daankberhied ten spiet; gevulens laoten heur niet votdrokken.

Fietsen, daansen, fluiten, de wereld inkieken, me jong vulen, weten dat ik vrij bin daor snak ik somstieden naor…”,

Emmie legt et boek vot en heur lelkens is hielendal votzakt. Een betien beschaemd daenkt ze bi’j heurzels: wat moet dat slim west wezen veur zoe’n maegien om jaoren opsleuten te zitten.

Ik miende ok dat ik opsleuten zat in een kouwe. Mar bi’j Anne Frank vergeleken heb ik toch niks te klaegen. Inienen zicht ze ok de aorige dingen die ze het in heur leven, en ze wet mar al te goed dat bi’j alles wat heur oolden heur verbieden, zi’j et niet doen om heur te dwasbongelen mar et beste mit heur veur hebben. Een hottien laeter gaot ze naor beneden en vint heur mem doende in de keuken mit et theezetten. Emmie slaot de aarms om mem heur nekke en fluustert: ‘Et spiet me mem da’k zo tegen je tekeer gaon bin, vergeef ie mi’j?’ As mem heur dochter glimkende knuffelt, vuult Emmie heur evenpies veilig as een klein kiend in mem heur aarms. Dan, weer hiel stoer, zegt ze: ‘Ik heb in et dagboek lezen van Anne Frank. Ik miende ok dat ik niet vri’j was in mien doen en laoten, mar deur heur verhael weet ik now wel dat ‘k et mis hadde. Ik bin zo vri’j as een voegeltien.

Sjoukje Oosterloo