Monement onthuld in et Fochtelervene

image9, monement 1

WTO (1)

Dippeteerde Johannes Kramer (links) en Willem Tjebbe Oostenbrink vlak nao de onthulling van et ni’je monement. (Foto: Mark Schuurman)

Op vri’jdagmiddag 4 oktober wodde vanwegens et ofsluten van de grote Laandinrichting Fochtelervene een biezunder monement onthuld. Dat gebeurde deur dippeteerde Johannes Kramer (FNP), die naotied zien toespraoke in veurtreffelik Stellingwarfs dee. Op et monement van Jannes de Vries, dat et belang van waeter veur de vorming van vene verbeelt, is een gedicht van Willem Tjebbe Oostenbrink uut et Westerkertier plaetst. Oostenbrink was veur et schrieven van een toepasselik gedicht vraogd, en bedocht dat et toch wel hiel mooi wezen zol as dat in et Stellingwarfs, de tael van de streek, plaetst wodden zol. Zien opdrachtgever, de Dienst Landelijk Gebied van de perveensie Frieslaand, was et daor mitien mit iens, zodat d’r deur Oostenbrink kontakt zocht wodde mit de Stellingwarver Schrieversronte. Et gedicht van Oostenbrink wodde vertaeld deur Sietske Bloemhoff.

image5, tekst monement

De tekst op et monement van Willem Tjebbe Oostenbrink is in et Stellingwarfs:

de Fochtel / waor / bomen en struken / venegrös dat opkomt / onderdompelen / kan ik gruuien

(Venegrös is een Stellingwarfs woord veur ‘wollegras’. Et woord wodde indertied t.b.v. et Stellingwarfs Woordeboek optekend in De Fochtel, Langedieke en Ni’jberkoop)

In 2002 begon de Laandinrichtingskemmissie Fochtelervene mit de warkzemheden om et gebied van et Fochtelervene op een verantwoorde wieze veur netuur én kultuurgebied te vergroten. Nao zoe’n vier jaor van veurbereidings kon in 2006 de schoppe de grond in. Nao zeuven jaor bin de warkzemheden klaor en is et netuurgebied van et Fochtelervene mit roem 500 bunder uutbreided. Mar mitien is dus ok goed veur de toekomst van de agrarische belangen om et venegebied henne zorgd. Et gebied is butendat  toegaankeliker en antrekkeliker maekt deur ni’je broggies, kanoroutes en fietspaeden. Ok is de verkeersveilighied verbeterd deur et anleggen van parkeerstroken en et beplaanten van de baarms. Om Raevenswoold henne is de kultuurhistorie van dit unieke gebied weer zichtber maekt. De netuur liekegoed as de laandbouw profiteren van de maotregels in de waeterhuusholing.

image7, W.T. Oostenbrink

Dichter/schriever Willem Tjebbe Oostenbrink bi’j et monement mit zien gedicht. Van him verschient op 1 november de ni’je dichtbundel ‘Opdreugde troanen’, schreven in et Westerkertiers. Onderwarpen van de gedichten bin o.e. ‘laand en wotter, grond en grinzen, et menselek streven’.

AfsluitingFochteloerveen-web (1)

Et officiële ofsluten van de Laandinrichting Fochtelervene gebeurde deur dippeteerde Johannes Kramer: ‘Dit keunstwark van eertieds numen we een lawei. Een begrip in de tied van de veenontginning. Een hoge paol mit körf (of zak of emmer). Et regelde de arbeidstieden van de veenarbeiders in de veenderi’jen. De körf omhogens, dan wodde d’r in stilte warkt. Kebaol kostte ommes energie en dat gong ten koste van den arbeid. De körf naor beneden, dan was et wark daon, en vertrokken de meensken meerstentieds mit een protte lewaai van de veenderi’je…’  (Foto: Mark Schuurman)

In zien toespraoke zee dippeteerde Kramer veerder dat hi’j vun dat et een ommeraek mooi gebied wodden is: ‘De Stellingwarven op zien mooisten, et is hier de parel van Zuudoost- Frieslaand wodden en dat is allemaole gebeurd in een tiedrekte die veur een laandinrichting ommeraek hadde gaon is.’

Naodat de körf naor beneden haeld was en daormit de officiële ofsluting een feit was, wodde d’r onder et genot van een glassien drinken en lekkere happies even veerderop in een tente nog een hiel posien naopraot over et slaegen van dit zo biezundere projekt.