De Hoolten Klinte in Appelsche is et onderkommen van de Historische Verieninge Appelsche e.o. Et gebouw leit, een aentien in de hoogte, bi’j de Bosbarg op. (Foto’s en tekst: Johan Veenstra)
Ni’j Schrieversronteprojekt: ‘Waor De Lende’
De Lende: op ‘e boverste foto bi’j Bekhof bi’j Berkoop, op ‘e onderste bi’j Kontermaans op ‘e Hoeve (feberwaori 2020, @Sietske Bloemhoff)
Binnen et ni’jste Schrieversronteprojekt ‘Waor De Lende’ zal o.m. in een omvangriek boek de Stellingwarver revier De Lende in al zien facetten beschreven wodden. Een tal deskundigen op et gebied van de geschiedenis, et laandschop, de netuur en de tael hebben hier eerder onderzuuk naor daon, en sommigen laeter of ze bin daor nog mit an de gang. Zo hul bi’jglieks dr. Meindert Schroor tiedens et Lendesymposium in 2014 de slim interessaante inleiding ’Venen, grenzen en verdedigingswerken’, en die lezing van doe wodt in de ni’je uutgifte opneumen. Datzelde gelt bi’jglieks ok veur de inleiding ‘De stried tegen et Lendewaeter’ van Geert Lantinga over de ontginningsaktiviteiten in de 18e en 19e ieuw en de inleiding ‘De Lende en femilie in oons Lendedal. Naemegeveri’je, verbanen en verklaorings’ van Henk Bloemhoff. Veur ni’je heufdstokken zorgen Henk J. Jager (over de vegetaosie- en florakartering) en Freddie de Vries (over voegels en ere bewoners van de Lendevallei).
(Digitale) kuierroutes
De acht inleidings in et boek geven mitien veul ni’je meugelikheden veur et an now toe nogal beparkte anbod t.b.v. et toerisme in et gebied. De uutwarking van die meugelikheden zullen liekewel ok veur veul Stellingwarvers ommeraek antrekkelik wezen. Daorbi’j moet niet alliend docht wodden an speciaole kuierroutes, mar ok an exkursiemeugelikheden veur verschillende doelgroepen. Zo zal d’r veur elk onderwarp een route uutwarkt wodden waor juust dat thema veerder in an de odder komt en anschouwelik maekt wodden zal. De routes zullen ok digitaol volgd wodden kund deur ze an te bieden op et YouTube kenaol van de Stellingwarver Schrieversronte. Veur dit onderdiel van et projekt zullen de inleiders al vertellende per route filmd wodden deur filmmaeker Thomas Rovers uut Grunningen. Disse opnaemen bin veural bedoeld veur liefhebbers die om wat veur reden dan ok et gebied niet zels bezuken kunnen.
Lendewebstee
Veur bewoners en toeristen (jong en oold) zal de ‘Lendewebstee’ ontwikkeld wodden mit een grote verscheidenhied an onderwarpen. Ok bestaonde (toeristische) bedrieven in de Lenderegio zullen van disse webstee gebruuk maeken kunnen. Datzelde gelt veur bedrieven die (mit mekeer) zorgen veur een optimaole biodiversiteit t.b.v. de veerdere bescharming van et gebied. Butendat zullen t.b.v. et vervolgonderwies digitale Lendelessen ontwikkeld wodden.
Stellingwarfs veur beginners
Kursus Stellingwarfs
Et doel is dat d’r in feberwaori in Berkoop een ni’je kursus ‘Stellingwarfs veur beginners’ uut aende gaon zal. Of et lokken gaot hangt vanzels van de situaosie rond corona of. Ni’js over de kursus volgt in de Stellingwarver kraanten en op ’e social media van de Sschrieversronte.
Intied is de kursusleiding uutbreid mit Elizabeth Bergsma uut Drachten, mar van oorsprong van Else. Elizabeth, die een peer jaor leden zels twie kursussen Stellingwarfs volgde, is gien onbekende op dit gebied. Zo verzorgt zi’j de laeste jaoren ok de warkwinkel Stellingwarfs binnen et hiemkundeprojekt ‘De Veerkieker’.
De ere beide kursusleiders bin Ageeth Bos (Steggerde) en Mark van Veen (Wolvege).
Ni’j boek bi’j de Schrieversronte: ‘Houd je goed’
’Houd je goed! Brieven aan een dienstweigeraar 1935/1936/1937’. Bezorgd en ingeleid door Lammert Gosse Jansma, met medewerking van Anne Veenstra.
Dit boek is vermoedelik et eerste boek dat in 2021 deur de Stellingwarver Schrieversronte uutgeven wodden zal. In et boek vertelt dr. Lammert Jansma, de vroegere direkteur van de Fryske Akademy, over zien schoonheit Fokke Veenstra en die zien bruur Jan. Beide weren idealist, ze weigerden dienst (ok burgerdienst), weren anhangers van et socialisme en anarchisme en weren gehielonthoolder. Deurdat ze de dienst weigerden, belaanden ze beide in de gevangenis. Van daoruut schreven de bruurs mit femilie, kammeraoden en meensken mit dezelde idenen en opvattings as heur. Mit naeme in de omgeving van Appelsche weren dat d’r nogal wat. D’r was in Appelsche een hiele groep, ok veul jonge meensken, die dezelde idenen – socialisme, anarchisme, antimilitarisme en gehielonthoolding – d’r op naohullen.
Nao de dood van Fokke bin de brieven in et bezit kommen van zien dochter, die et belang d’r van veur heur heit mar ok veur eren zag, en zi’j het ze beweerd. An de haand van die brieven het Jansma een opmarkelike periode uut de geschiedenis van en rond Appelsche beschreven, mar dee ok nog es hiel veul extra onderzuuk, zodat ‘Houd je goed!’ ok daoromme een butengewoon interessaant boek wezen zal.
258. Kloar 40 joar
An et aende van 2020 kregen we disse foto van een Stellingwarver tekst van Henk Jager uut De Blesse. Now schrieven veerweg de meerste meensken al ao i.p.v. oa, mar inkeld wodt et nog wel es krek eersomme schreven. Et dot an et doel van disse bosschop liekewel niks of…